2 - چند سوال از زمین شناسی سوم . ( شهریور 1388 )

چند سوال از زمین شناسی سوم .

( شهریور 1388 )

( الف ) منظور از حوضه ی آب ریز چیست ؟

منطقه ای که به وسیله ی یک رود و شاخه های آن زه کشی می شود ، (( حوضه ی آب ریز )) نام دارد .

حوضه ی آب ریز : Drainage basin .

شکل نشان دهنده ی الگوی یک حوضه ی آب ریز می باشد . ( ویکی پدیا )

---

( ب ) با توجه به شکل در رودخانه ی مقابل :
 
در کدام قسمت فرسایش و در کدام قسمت رسوب گذاری دیده می شود ؟

قسمت B : فرسایش .

فرسایش : Erosion .

قسمت A : رسوب گذاری .

رسوب گذاری : Deposition .

گفتنی : شکل های ص 33 کتاب درسی زمین شناسی سال سوم را هم ببینید .

اگه ازتون پرسیدن : برای چی توی قسمت B فرسایش داریم و وی قسمت A رسوب گذاری :

متن کتاب درسی : وقتی مسیر رود خانه ای دارای انحنا باشد ، بیش ترین سرعت از وسط رود خانه به طرف دیواره ی مقعر آن منتقل می شود .

به دارای انحنا باشد توجه داشته باشید .

مقعر :مقعر یا کاو به نوعی منحنی گفته می شود که انحنای آن به طرف داخل است . ( B )

مقعر یا کاو : Concave .

انحنا : خمیدگی و کجی .

در B سرعت زیاد آب باعث فرسایش شده است .

محدب : محدب یا کوژ به نوعی منحنی گفته می شود که انحنای آن به طرف بیرون است . ( A )

محدب یا کوژ : Convex .

انحنا : خمیدگی و کجی .

در A سرعت کم آب باعث رسوب گذاری شده است .

البته این مبحث چندین تا عامل دیگر هم دارد که در مطلب های بعدی گفته می شود .

1 - گل حفاری . ( رادیو معدن )

گل حفاری ( رادیو معدن )

گل حفاری ، به مخلوطی از آب و رس اطلاق می‌گردد ، که برای حمل مواد حفر شده در سیستم‌ های حفاری ، به سطح زمین از آن استفاده می‌ شود .

گل حفاری غیر از بالا آوردن تراشه‌ های زمین ، کار برد های دیگری نیز در ته چاه انجام می‌دهد .

که شامل : تمیز کردن، خنک کردن و روان کردن مته .

علت این که به جای آب از گل استفاده می‌ شود این است که خرده سنگ‌ های حفاری شده ، دارای وزن مخصوص زیادی هستند .

با این که گل آن ها را با خود بالا می‌ آورد ، ولی باید گران روی گل به حدی باشد ، که بتواند خرده سنگ‌ ها را با سهولت و با سرعت ، از چاه خارج نماید .

به همین جهت مهندسان حفاری برای بدست آوردن وزن مخصوص و گران روی بهینه از فرمول های ریاضی استفاده می کنند .

گلی که بدین ترتیب خرده سنگ ها را از چاه بیرون می‌کشد ، به درون صافی مخصوصی که شبیه غربال است ، هدایت می‌شود ( می گردد ) ، در آن جا خود گل از صافی عبور کرده اما خرده سنگ ها روی صافی باقی می‌مانند و گل پس از عبور از صافی در مخزنی جمع‌ آوری و از آنجا مجدداً به داخل رشته ی حفاری پمپاژ می‌شود .

بدین ترتیب جریان دائمی گل از درون کاسه ی گردان به داخل رشته ی حفّاری و سَر مته و از آن جا به فضای بین رشته ی حفاری و چاه و تا صافی مخزن ادامه پیدا می‌کند .

گل حفاری باعث می‌ شود ستون گل حفاری به دیوار چاه فشار آورد و مانع ریزش آن شود ( گردد ) .

به علاوه بدنه ی چاه را اندود کرده و منافذ آن را می‌گیرد و در مورد حفاری‌ های نفت و گاز در مواقعی که مته در اعماق زیاد به لایه ی گاز یا نفت می‌رسد ستون گل مانع می‌شود که گاز یا نفت از منافذ لایه ی مذکور که ممکن است فشار زیاد هم داشته باشد به روی چاه راه یابد .

به همین جهت ( دلیل ) غلظت و وزن گل حفاری باید بیش از وزن آب و به حدی باشد که بتواند فشار لایه های متخلخل را خنثی کند .

تهیه شده در رادیو معدن . ( www.radiomadan.ir )

دانلود در نماشا : https://www.namasha.com/v/aL2cMk75 .